Nog steeds ben ik regelmatig getuige van een verschijnsel waar ik niks van begrijp, maar wat al zo oud is als ik me kan herinneren. Ik zie het al gebeuren sinds ik me voor het eerst bewust was van mensen op de fiets. En dan moet ik eigenlijk zeggen vrouwen op de fiets, want ik kan me niet herinneren dat ik het ooit een man heb zien doen. Het sterft ook blijkbaar niet uit, ondanks dat de moderne fietsen van steeds betere remmen worden voorzien, want pas geleden nog zag ik het zelfs een jonge meid doen.

Ik heb het over wat ik altijd “de Ooievaarsrem” noem. Je ziet het meestal als oudere vrouwen op de fiets willen stoppen. Ze gebruiken dan niet de remmen die op de fiets zitten maar brengen één been aan de grond en hopsen dan half stappend met dat ene been nog een stuk vooruit tot ze stilstaan. Niet zelden doen zich daar gevaarlijke situaties bij voor, met name als ze plotseling moeten stoppen, want je staat dan natuurlijk niet meteen stil. Al heel vaak heb ik gezien dat andere verkeersdeelnemers moesten uitwijken en automobilisten krachtig moeten remmen omdat de dames veel te laat tot stilstand kwamen. Frappant bij zulke gevallen is de grote verontwaardiging bij de vrouwen op de fiets die niet zelden gepaard gaat met boze woorden en gebaren, alsof het nota bene de schuld is van de andere weggebruiker.

Hoe dit verschijnsel ontstaan is is me een raadsel, maar ik weet dat mijn Oma het altijd deed en veel vrouwen het nog steeds doen. Het waarom is me ook niet duidelijk: je gebruikt de normale remmen niet, je brengt jezelf uit balans (met het risico op sneller vallen) en het is zoals gezegd ronduit gevaarlijk als je plotseling moet stoppen.

En dan natuurlijk de vraag waarom het altijd vrouwen zijn die het doen en mannen vrijwel nooit. Of heeft dat misschien te maken met de extra stang op mannenfietsen die in de weg zit (Au!) als je van het zadel glijdt om de Ooievaarsrem te doen? Als dat zo is gaan we, nu fietsen meer universeel worden en die stang aan het verdwijnen is, misschien zien dat ook mannen het doen. Het is niet te hopen, zeker niet niet vrijwel iedereen boven de veertig in Nederland is voorzien van een e-bike die sneller rijdt dan een gewone fiets maar daardoor dus ook een langere remweg heeft.

Misschien toch tijd voor een fietsexamen? Ik weet het, niet realistisch om vele redenen…