Het grootste probleem aan de huidige situatie hier in KAZ is het gebrek aan informatie. We horen weinig van wat er allemaal gebeurd om ons heen, maar het weinige nieuws wat er doorsijpelde van Iraakse collega’s die vandaag naar kantoor waren gekomen was dat het rustiger was dan de afgelopen dagen.

Dat zou best te maken kunnen hebben met het feit dat de inmiddels aangekomen veiligheidstroepen hard optreden tegen de betogers, met gebruikmaking van waterkanonnen en af en toe gericht vuur als de situatie te dreigend wordt. Ook schieten ze in de lucht, wat al heel wat gewonden heeft opgeleverd want die kogels vallen natuurlijk toch weer een keer naar beneden. Er zijn ondertussen al minstens negen doden gevallen onder de betogers, maar dat is voornamelijk gebeurd in steden waar ze probeerden overheidsgebouwen te bestormen.

Hier in het kamp is het onveranderd rustig maar toch beginnen sommige mensen, waaronder ik, zenuwachtig te worden. Dat heeft alles te maken met het feit dat ik en nog een aantal anderen deze week naar huis zouden vertrekken en we weten niet of dat wel doorgaat. Verscheidene luchtvaartmaatschappijen, waaronder Emirates, hebben hun vluchten op Basrah gecanceld en verscheidene collega’s die vandaag zouden vertrekken met een vlucht van Emirates konden daarom niet weg. Er wordt geprobeerd om ze morgen alsnog op een vlucht te zetten maar de vraag  is of dat lukt.

Een aantal oliemaatschappijen (BP, Exxon en Lukoil) hebben al hun personeel al geëvacueerd, maar die zitten meer in de gevarenzone dan wij hier in KAZ. Wij zitten te ver van de bewoonde wereld af om hier voor de deur te komen demonstreren, en eerlijk gezegd lijkt dat me ook geen pretje met de temperaturen die we hier overdag hebben…

De vraag is dus of ik aanstaande donderdag zoals gepland naar huis kan vertrekken of niet. Op dit moment is daar geen zinnig woord over te zeggen maar als de berichten kloppen dat het rustiger wordt dan wordt de kans natuurlijk groter. Een vroegere collega had hier een mooi gezegde voor: “We zullen onze ziel in lijdzaamheid moeten bezitten”…  

Vandaag zomaar even wat foto’s die ik heb gemaakt tijdens de wandeling naar kantoor. De wandeling naar het fabrieksterrein begint normaal gesproken bij het restaurant na het ontbijt. Het kamp heeft een aparte uitgang voor voetgangers, die gaat door een gebouwtje waarbinnen een draaihek is en buiten gekomen sta je dan voor de uitgang van het kamp:

Buiten gekomen ligt de weg naar de uitgang van het fabrieksterrein maar ik ga de andere kant op, richting de fabriek. Daarvoor steek ik over, ga door een slagboom, volg de weg die na tweehonderd meter een bocht naar rechts maakt en dan loop ik op de lange weg langs de fabriek:

Helemaal aan het eind van deze weg sla ik linksaf, richting de kantoorgebouwen. Het is vandaar nog een paar honderd meter lopen naar het IT-gebouw waar ik zit, wat ergens rechts van de hoofdweg langs de fabriek ligt:

Op de foto hierboven zie je rechts van het midden het IT-gebouw waar ik werk. Rechts op de foto is de electronica-winkel waar ik het al eens over heb gehad, en daarnaast achter de grijze container is een winkeltje wat het beste te omschrijven is als een klein kruidenierswinkeltje. Tussen de middag wordt daar ook eten verkocht en veel van de fabrieksarbeiders komen dan ook daar om te eten. Omdat het vandaag weekend is zijn allebei de winkeltjes uiteraard gesloten.

En over het weekend gesproken, vandaag was alweer mijn vierde weekend hier en dus het laatste van deze shift want mijn laatste week is ingegaan.

Toen dit bedrijf werd opgericht iets meer dan vijf jaar geleden was er dringend behoefte aan kennis en ervaring en daarom werden er al vanaf het begin buitenlandse werknemers ingehuurd. De situatie was toen in Irak alleen heel anders dan nu en vrijwel alle buitenlanders verbleven dan ook niet in Irak zelf maar in Dubai en bezochten de fabrieken alleen wanneer dat hoognodig was.

Gaandeweg verbeterde de situatie in Irak en kon er regelmatiger in Irak zelf worden gewerkt, maar veel van de buitenlanders werden op zondag (de eerste dag van de werkweek) ingevlogen en ze vlogen op de laatste werkdag van de week (donderdag) weer terug naar Dubai. Het werkschema van deze mensen is dus verschillend van mensen zoals ik. Omdat ik op een vier weken op, vier weken af schema werk ben ik een rotator, de mensen die iedere week vanuit Dubai worden ingevlogen zijn commuters.

Het leven van de commuters lijkt heel aantrekkelijk met een weekend in Dubai en een relatief korte werkweek, maar de meesten zijn er niet zo blij mee. Die korte werkweek is in feite helemaal niet zo kort als je de tijd benodigd om te reizen niet meerekent. En het reizen op zich is al niet aantrekkelijk: veel tijd op een vliegveld voor een relatief korte vlucht van anderhalf uur en dan nog eens de lange rit in de beveiligde bus naar het kamp.

Het bedrijf wil langzaamaan van die kostbare en tijdrovende cummuter-banen af. Als mensen met zo’n baan aan het eind van hun opdracht vertrekken dan wordt de opvolger een rotator. Dat is op den duur veel efficiënter en een stuk goedkoper.

In het kamp hebben we nog een nieuwtje want we hebben nu rond de recreatiezaal annex fitness grasstroken langs het voetpad. Het is weliswaar kunstgras maar het ziet er toch wel goed uit. Van een afstandje tenminste, want als je van dichtbij kijkt is het net slecht gelegde vloerbedekking. Ik heb met verbazing gezien hoe het werd uitgerold en vervolgens met enorme krammen werd vastgenageld. Ik weet niet hoe kunstgras normaal gesproken wordt vastgemaakt maar dit is de eerste keer dat ik gras zie dat op deze manier wordt vastgeniet…

Vandaag hebben mijn maat Ali en ik als team-leads van respectievelijk het Document Control team en het Data Control team een vergadering gehad met onze Iraakse baas Haider. Het initiatief was uitgegaan van Haider want hij wil het een en ander gaan veranderen. Tijdens de vergadering zette hij zijn plannen uiteen en het komt er op neer dat wij als team-leads volledige verantwoordelijkheid krijgen voor onze teams.

Tot nu toe was het namelijk zo dat wij alleen verantwoordelijk waren voor het werk wat er gedaan moest worden en de opleiding van de Iraakse team-leden, maar nu worden we ook verantwoordelijk voor de rest van de dagelijkse gang van zaken, inclusief hun beoordeling. Wij krijgen dat nu allemaal in eigen hand en hoeven alleen nog maar onze Iraakse baas op de hoogte te houden.

De reden dat sommige zaken gescheiden zijn geweest heeft alles te maken met de houding van de Iraakse werknemers die eigenlijk niet willen dat er “buitenlanders” de baas over hen zijn, laat staan ze beoordelen. Logisch, want wij “buitenlanders” beoordelen ze natuurlijk veel meer op hun eigenlijke prestaties, en dus veel strenger. Wij worden niet gehinderd door subjectieve criteria zoals bij welke stam of familie ze horen en hoe belangrijk die allemaal wel niet zijn, en dat is nu juist wat de meeste Irakezen geen plezierig idee vinden. Onze baas realiseert zich dat, en misschien wel juist daarom krijgen wij die verantwoordelijkheid.

Het wordt nu ook zo dat onze Iraakse team-leden bij ons moeten melden wanneer ze niet op het werk gaan verschijnen. Nou, dat zal me een klap geven! Zo is Mohammed, een van mijn eigen team-leden, eergisteren en gisteren zonder opgaaf van redenen niet op komen dagen. Mijn andere team-lid Mustafa wist me te melden dat Mohammed weg gaat, terug naar zijn oude baan binnen het bedrijf en dat hij daarom mogelijk niet helemaal meer gemotiveerd is om nog te verschijnen.

Desondanks verscheen Mohammed vandaag weer gewoon op kantoor. In tegenstelling tot Mustafa overigens die ondanks zijn “Tot morgen” van gisteren vandaag zonder opgaaf van redenen verstek liet gaan…

Het KAZ kamp heeft verschillende faciliteiten om te sporten en ik maar daar best veel gebruik van. De afgelopen jaren had ik al de gewoonte om drie keer per week naar de sportschool te gaan en hier in het kamp ga ik zelfs vier tot vijf keer per week.

De fitnessruimte is overigens niet groot en het aantal toestellen is beperkt. Er staat voor training met gewichten maar één toestel aanwezig, al kun je daar wel verschillende oefeningen op doen. De meeste andere sporters hier doen allemaal aan gewichtheffen waarvoor meerder toestellen beschikbaar zijn en heel veel “losse” gewichten, en dat is dan weer mazzel voor mij want dat ene toestel wat ik gebruik is vrijwel altijd vrij. Meer goed nieuws is ook dat de fitnessruimte binnenkort uitgebreid gaat worden en hopelijk komen er dan ook meer toestellen. Insh Allah, zoals ze hier op alles zeggen.

Ook voor conditietraining is het aantal toestellen beperkt, alleen een cross-trainer en twee roeiapparaten. Nou schijnt er in het naastgelegen kamp ook een fitnessruimte te zijn met wat toestellen voor conditietraining maar daar ben ik nog niet geweest. In plaats daarvan ga ik liever naar het zwembad. Dat zwembad is weliswaar niet breed, je kunt met niet meer dan drie naast elkaar zwemmen, maar het is wel vijfentwintig meter lang. Heel geschikt dus voor het zwemmen van baantjes en dat doe ik dan ook regelmatig.

Het water in het zwembad is trouwens verrassend koud en behalve dat het goed voor je conditie is is een duik dus ook nog lekker verfrissend. Er moet wel een koelinstallatie aanwezig zijn om de watertemperatuur zo laag te houden want met een buitentemperatuur van tegen de vijftig graden overdag zou het water aan het begin van de avond zo’n beetje moeten koken…

De wind waait nog steeds vanuit het zuiden en dat betekent dat we nog steeds de rook over ons heen krijgen van de flares, en dat is te ruiken. Vaak valt het overigens wel mee, af en toe ruik je het wat sterker, de lucht van verbrande olieresten. Wat vervelender is is dat ik een stankprobleem in de badkamer heb, en ik ben niet de enige.

Ik woon in een van de nieuwste blokken in het kamp (op de foto het achterste van de twee gebouwen) en ik zit op de tweede verdieping. Op zich hebben we een prima kamer maar mijn maat Sachin, die de kamer bewoond als ik er niet ben, vertelde me tijdens mijn vorige bezoek al dat er wat problemen waren met de badkamer. Het schijnt dat daar een stevige rioollucht hing en dat is natuurlijk niet echt fris. Sachin vertelde me ook dat hij er niet achter kon komen waar die lucht vandaan kwam en dat de enige remedie was de badkamerdeur dicht houden en de lucht verder voor lief nemen.

Het bleek toen al dat onze kamer niet de enige was die er last van had, er bleken er meer te zijn maar om niet duidelijke redenen hebben sommige kamers er meer last van dan andere. Een collega die ons erover hoorde praten wist gelukkig raad, hij vertelde dat het door het afvoerputje tussen het toilet en de douchecabine kwam. Het schijnt dat daaronder geen zwanenhals is gemonteerd (wat natuurlijk gewoon standaard zou moeten zijn) en de oplossing was dan ook simpel, het afvoerputje afplakken met tape.

Toen ik hier aankwam was er dan ook geen enkel stankprobleem, totdat ik een paar dagen geleden ’s avonds terugkwam in mijn appartement. De schoonmaker had de badkamerdeur open laten staan en de putlucht kwam me meteen na het openen van de voordeur tegemoet. De schoonmaker had namelijk ook de tape van het putje verwijderd. Nou heb ik hier geen tape, en ik vermoedde al dat dit in opdracht was gebeurd dus voordat ikzelf iets ging doen deed ik eerst navraag. En inderdaad, er was een reden voor: blijkbaar is er in een kamer waar ook het putje was afgeplakt een gevalletje van overstroming geweest en nu mogen de putjes dus niet meer worden afgesloten.

Lekker dan, want de lucht was niet te harden. Een van de oplossingen was het regelmatig doorspuiten van het putje, wat wel hielp niet afdoende, en gelukkig kreeg ik een beter idee. Ik sneed een stuk af van een stuk zeep, propte dat in de pijp onder de vlotter van het afvoerputje zodat het net de pijp niet helemaal afsloot en voilà, het probleem was opgelost. Waarschijnlijk zal de zeep wel smelten op den duur maar we hebben een doorlopende aanvoer van zeep, en we hebben al een paar stukken op voorraad dus we kunnen voorlopig nog wel vooruit. In ieder geval totdat ze dit probleem structureel hebben aangepakt. Als dat tenminste gebeurt…

Iets wat van mij hier verwacht wordt en wat ikzelf heel erg leuk vind is het helpen van mijn collega’s met hun Engels. Je zou verwachten dat dat gedaan zou worden door iemand die Engels als moedertaal heeft maar die spreken meestal te snel of hebben een dik accent (Schotten…), en dat maakt het voor de Iraki’s grappig genoeg moeilijker om ze te verstaan dan mij. Vandaar het speciale verzoek aan onder andere mij en mijn maat Sachin (die weliswaar uit India komt maar al twintig jaar in Canada woont) om te helpen met gesprekken en ook lessen.

De vorige keer dat ik hier was heb ik al zo’n les bijgewoond om eens te kijken hoe het gaat, en eerlijk gezegd schrok ik toen van het niveau van vrijwel alle Iraki’s. Sommige kunnen Engels sprekend redelijk uit de voeten maar een stuk tekst oplezen gaat bij de meesten heel erg moeizaam en het is vaak duidelijk dat ze het wel lezen maar absoluut niet begrijpen wat er nu eigenlijk staat. Mijn Iraakse baas is bijvoorbeeld een hele aardige man maar zijn Engels is heel erg slecht en als we met elkaar praten (wat hij graag en veel doet) moet mijn teammaat Mustafa regelmatig bijspringen om te vertalen.

Vandaag heb ik zelf mijn eerste les gegeven. Geen onverdeeld succes voor wat betreft de opkomst want van de drie genodigden was alleen Mustafa er, maar die was wel heel erg enthousiast en dat maakte een hoop goed. Ik probeerde vooral om hem veel te laten praten want hoewel hij een van de Iraki’s is die het beste Engels spreekt is het nog steeds tweede-klas-middelbare-school niveau met veel versprekingen.

Ons gesprek ging aan de hand van een plaatje uit een Engels lesboek waarop een winkelstraat te zien was en we raakten in een gesprek over winkels en straten in Basrah, en over de winkel van Mustafa’s eigen ouders, hoe een Iraakse familie allemaal samen eet en nog veel meer. Erg leuk, en ik heb zelf ook zo het nodige geleerd over het leven in Irak, zelfs een beetje over de periode na de laatste oorlog, iets waar in principe niet over gesproken wordt.

Mijn baas spreekt zoals gezegd ook graag Engels omdat hij het beter wil leren spreken maar hij heeft nog een lange weg te gaan. Vooral sommige woorden willen er maar niet goed uit komen ondanks onze voortdurende aanwijzingen. Zo heeft hij het nog steeds over “elekketrikketie” (electricity) en hij heeft ook een airco in de “chicken” (kitchen dus…).

Zoals ik al had verteld wordt de beveiliging in het KAZ kamp heel serieus genomen en als onderdeel daarvan worden er regelmatig oefeningen gehouden. Soms worden die van tevoren aangekondigd, maar soms ook niet.

Zo’n onaangekondigde oefening was er dus vanavond. Ik was net terug in mijn kamer na het diner toen ik me de pleuris schrok omdat het alarm afging. Iedere kamer heeft zijn eigen luidspreker dus het geluid was oorverdovend. Er werd omgeroepen dat het om een beveiligingsoefening ging, iedereen moest onmiddellijk naar binnen gaan of binnen blijven en nadere berichten afwachten.

Het alarmsignaal bleef minutenlang oorverdovend afgaan totdat er werd omgeroepen dat alles veilig was, gevolgd door een boodschap dat iedereen zich moest melden op verzamelpunt 1, een groot vierkant plein van grint in het midden van het kamp. Ik verliet mijn kamer om er naar toe te gaan en voegde in in de stroom mensen die allemaal die kant op gingen. Op het plein zijn plekken aangeduid met nummers die corresponderen met het nummer van het gebouw waar je verblijft. Mijn gebouw is nummer zestien dus ik sloot aan in de rij achter nummer zestien.

En toen was het wachten. We zagen de mensen van de beveiliging rondlopen met bewapening en er stonden verscheidene gepantserde Toyota Landcruisers geparkeerd rond het plein. De sfeer in de rij was ontspannen en het werd nog soortement van gezellig ook want je raakte aan de praat met mensen die je nog niet kende. De meeste gesprekken begonnen met “Wat was jij aan het doen toen het alarm afging?”, en dat leverde de nodige hilariteit op want sommigen stonden net onder douche en anderen lagen al in bed.

We moesten bijna een half uur wachten op het plein waarbij ondertussen onze namen werden opgenomen. Het bleek dat er uit ons blok twee namen misten en die moesten door de beveiliging worden gecontroleerd. Een van de afwezigen, een Chinese, beweerde dat ze het alarm niet had gehoord, wat mij een raadsel is want volgens mij was het tot in Rijnsburg te horen…

Uiteindelijk kregen we van de beveiliging het sein veilig, met meer informatie over de oefening. Er was een aanval op de hoofdpoort gesimuleerd (vandaar het commando binnen blijven) en het resultaat van de oefening was succesvol geweest gezien de reactietijden van zowel de beveiliging als de bewoners.

En toen mochten we weer naar binnen, en dat was volgens de woordvoerder van de beveiliging precies op tijd want de voetbalwedstrijd België tegen Japan stond op het punt van beginnen…

De bovenstaande foto is gemaakt tijdens de wandeling naar kantoor in de vroege ochtend, rond een uur of half zeven. Eigenlijk is het een kijkje achterom want het kantoor is de andere kant op. 

Wat je ziet is het KAZ kamp waar onze onderkomens zijn. Achter de twee tanks zie je de muur waarachter het kamp zich bevindt en rechts zie je een van de wachttorens’ De ingang van het kamp is een beetje moeilijk te zien maar de is recht onder de communicatietoren die ongeveer midden in het kamp staat. Deze toren zorgt voor al onze communicatie met de buitenwereld dus ook onze Wifi.

Vlak naast de toren, op de foto overigens helemaal niet te zien, is de DFAC (Dining Facility) oftewel ons restaurant, of onze kantine, hoe je het noemen wilt. Als je daar naar door de deur stapt is de eerste ruimte waar je binnenkomt een wasruimte waar iedereen geacht wordt eerst zijn of haar handen te wassen voordat je de eigenlijke eetzaal betreedt. Daar zijn ze nogal panisch over want er staat zelfs een groot waarschuwingsbord recht tegenover de ingang waarop vermeld staat welke afgrijselijke ziektes je allemaal kunt krijgen als je je handen niet wast voor het eten.

Lijkt misschien wat overdreven maar aan de andere kant, het is eigenlijk toch wel een goeie gewoonte toch? 

En vandaag zat het weekend er voor ons al weer op. Het is toch wel even wennen dat het weekend hier op vrijdag en zaterdag is, het klopt voor je gevoel gewoon niet dat het morgen zondag is hier en geen maandag…

Iets wat altijd heel serieus wordt genomen in deze business is veiligheid, en niet alleen veiligheid ten aanzien van de processen in de fabrieken maar ook persoonlijke veiligheid. De grootste afdeling binnen bedrijven is niet zelden de afdeling die toeziet op alle mogelijke aspecten van veiligheid, en die organiseert hier regelmatig bijeenkomsten om een bepaald onderwerp te bespreken. En dat kan dan van alles zijn, van het werken op steigers tot geestelijke gezondheid.

Gisteren hadden we zo’n bijeenkomst waarbij iedereen geacht wordt alles te laten vallen voor een half uur om de presentatie bij te wonen. Ik hoefde niet ver te lopen want het was in de hal net voor mijn deur, en het onderwerp was “vermoeidheid”. Het ging over de oorzaken en gevolgen, met name natuurlijk tijdens het werk, en wat eraan te doen is door jezelf en eventueel door collega’s. De presentatie werd gegeven in het Arabisch en in het Engels, het Arabische gedeelte werd gedaan door Mustafa die in mijn team zit, hij is op de foto de tweede van rechts.

Iets wat hier heel wat minder serieus wordt genomen is de werkethiek. De werkdagen zijn voor de lokale werknemers niet bepaald lang, ze komen rond een uur of acht en ze vertrekken alweer om twee uur ’s middags. Dat wil zeggen, als ze al op komen dagen, want de meesten komen wanneer het ze uitkomt. Dat klinkt voor ons Westerlingen ronduit bizar maar er is ons tijdens onze introductietrainingen op het hart gedrukt hier vooral niet moeilijk over te gaan doen. Dat levert totaal niets op, en als het al iets oplevert zijn het moeilijkheden voor jezelf.

Het punt is namelijk dat de meeste lokale werknemers onderdeel zijn van het oorspronkelijke Iraakse gasbedrijf wat nog steeds onderdeel uitmaakt van dit samenwerkingsverband, en dat is een overheidsbedrijf. Het zijn dus allemaal ambtenaren en die kunnen in dit land niet ontslagen worden (er zit nog veel meer achter maar daar kom ik nog wel eens uitgebreider op terug). In mijn team bijvoorbeeld heb ik op dit moment twee man: de ene is de hele week niet verschenen, de andere wel maar woensdag wenste hij me bij vertrek alvast een prettig weekend want “Morgen kom ik niet,” zei hij. Mijn collega van Document Control heeft zes man maar vertelde me dat er op een willekeurige dag hooguit twee verschijnen.

Soms is het plotseling druk op kantoor, maar dat heeft een praktische reden. De meesten hebben namelijk thuis geen air conditioning en op kantoor is het lekker koel…

Zoals gezegd is het ’s morgens heerlijk om naar kantoor te wandelen, een wandeling van iets van een kwartier, en ook ’s avonds terug is het goed te doen.

Voor wandelaars is er een apart pad het kamp uit waarbij je niet via de hoofdpoort het fabrieksterrein betreedt maar via een gebouwtje met een beveiligd draaihek en een zijuitgang in de betonnen muur rond het kamp. Dat beveiligde draaihek is trouwens zo krap dat ik me afvraag of het wel te gebruiken is door mensen met laat ik zeggen een wat ronder postuur…

Het eerste wat je ziet als je het kamp uitloopt richting de fabriek is een groot elektronisch bord waarop diverse standen worden bijgehouden.

In het bovenste gedeelte wordt bijgehouden hoelang het geleden is dat er een incident of een ongeval is geweest en hoeveel lekken er zijn geweest in die periode. In het onderste gedeelte wordt bijgehouden wat de dagelijkse productie is van gas, LPG en condensaat.

Tussen de middag is het op dit moment geen doen om voor de lunch heen en terug te lopen naar het kamp, waar het restaurant is. Je komt daar al vrij snel achter als je het toch probeert want de hitte is op dat moment van de dag zo erg dat het je gewoon de adem beneemt.

De vorige keer dat ik hier was, amper een maand geleden was het nog wel te doen maar op dit moment loopt de temperatuur rond het middaguur op tot bijna vijftig graden zoals je kunt zien op de weer-app op mijn telefoon.

Overigens, hoewel de app een maximale temperatuur aangaf van negenenveertig graden hoorde ik vanavond dat sommige thermometers in het kamp zelfs temperaturen tot eenenvijftig graden hadden aangegeven…

Er zat tussen de middag in het portaal van ons gebouw een zielig uitziend vogeltje wat het zo te zien ook moeilijk had met de hitte en misschien daarom ook wel de schaduw had opgezocht.

Ik krijg nogal eens de vraag van vrienden en bekenden wat ik nou precies doe in Irak, en laat ik daar eens een antwoord op proberen te geven. Daarvoor moet ik eerst uitleggen waar ik werk en wat we daar allemaal doen.

Het eerste plaatje laat zien waar we precies zitten in Irak. De rode cirkel geeft aan waar ik gestationeerd ben, in Khor Al Zubair, maar zoals je ziet heeft de Basrah Gas Company meerdere fabrieken.

Khor Al Zubair ligt op ongeveer dertig kilometer ten zuiden van Basrah en zoals je ook kunt zien relatief dicht bij de grens met Iran en de Perzische Golf.

Wat de Basrah Gas Company doet is het verwerken van het gas wat vrijkomt als restproduct bij de verwerking van ruwe olie. Dat gas werd vroeger gewoon afgefakkeld wat niet alleen zonde is maar ook schadelijk voor het milieu. 

Het proces om het gas te scheiden van de andere producten die ontstaan bij het verwerken van ruwe olie zie je op dit plaatje hier links.

Het “vuile” gas wordt in de fabrieken voor het grootste deel verwerkt tot aardgas wat verkocht wordt aan het nationale gasbedrijf DOMGAS wat er hun energiecentrales mee van brandstof voorziet. Er wordt verder ook nog LPG geproduceerd, en er zijn daarnaast nog andere producten zoals Propaan en Butaan die bestemd zijn voor de export. Het hele verhaal zie je op het volgende plaatje, wat wel een beetje technisch is maar het laat mooi het hele proces zien. En zoals jullie inmiddels wel weten, ik werk op de fabriek die in het plaatje wordt aangeduid als “KAZ”:

En wat ik nu precies doe? Nou, al die fabrieken bestaan uit heel veel onderdelen waarvan de specificaties, de tekeningen en de processen vastgelegd zijn in computerbestanden en documenten. Het probleem is dat al die gegevens nu overal verspreid zijn opgeslagen, en de taak van de afdeling waar ik toe behoor is het vastleggen van al die gegevens in centrale bestanden die al die gegevens aan elkaar koppelen zodat het makkelijk is om informatie op te zoeken.

Er zijn twee teams: het ene houdt zich bezig met het organiseren van alle documenten, het andere is verantwoordelijk voor het herstructureren en vastleggen van alle elektronische data. Samen met mijn back-to-back leid ik dat laatste team, en onze belangrijkste taak hierin is het opleiden van Iraki’s om dit werk te gaan doen.

Ben ik een beetje duidelijk zo? Zo niet dan hoor ik het wel.

Vanmorgen werd ik met een schok wakker omdat mijn wekker afliep. Niks bijzonders zul je misschien zeggen, maar voor mij wel want ik ben altijd wakker voordat de wekker afgaat. Niet echt een vlot begin dus van mijn eerste echte werkdag, en dat is het want tijdens mijn vorige korte shift heb ik zelf nog niet echt veel werk kunnen doen, dat was meer over de schouder van mijn maat meekijken.

Maar nu moest het dan gebeuren, en gelukkig wist ik al dat het een relatief rustige dag zou worden want het is weekend in Irak. Ik besloot na het ontbijt om niet de bus te nemen maar naar kantoor te wandelen, een wandeling van zo’n anderhalve kilometer die op dat tijdstip van de dag nog goed te doen is. Ik kwam zelfs nog net iets eerder dan de bus aan bij het gebouw waar de IT afdeling (waar ik ook bij hoor) is gevestigd.

Op kantoor stapte ik naar binnen net voor een Nigeriaanse collega die me vroeg of ik soms iemand zocht. “Nee,” zei ik, “ik kom hier werken…”. Er druppelden nog een paar collega’s binnen die ik op een na allemaal nog niet kende, en dat komt omdat degenen die ik al wel heb ontmoet meestal nog op rotatie-verlof zijn (behalve de Iraki’s natuurlijk want die hebben gewoon weekend).

Er is iedere vrijdag een vergadering van alle expats in het IT-gebouw en daarna gingen we (het was ondertussen rond half twaalf) gezamenlijk terug naar het kamp voor de lunch. Dat doen we tussen de middag maar met de bus want met de ruim 43 graden van vandaag en in de brandende zon is het niet echt verstandig om te gaan lopen.

Verder was het zoals verwacht een rustige dag met veel oriëntatie en uitzoekwerk, mails en rapporten doorlezen en proberen overal kaas van te maken, wat trouwens niet altijd meeviel. Het zal nog wel een paar dagen voordat ik echt wat zinnigs kan gaan doen, maar het begin is er…

Vanmorgen kwam ik bij het ontbijt Sachin tegen en we besloten om samen naar het kantoor te lopen in plaats van de shuttlebus te nemen. Dat is qua afstand prima te doen want het is maar een kwartiertje lopen, maar het is tussen zeven uur in de ochtend en vijf uur in de middag vanwege de hitte niet meer te doen. Zelfs Chobie, die afkomstig is uit Maleisie en toch wel wat gewend zou moeten zijn, gaf het bij een poging na honderd meter al op…

Maar in de vroege ochtend als het nog niet op zijn heetst is is het een mooie wandeling waarbij je langs de eigenlijke fabriek komt zoals je op de foto kunt zien:

Het eerste wat ik vandaag deed was regelen dat ik een tijdelijke laptop kreeg zodat ik eindelijk eens wat werk kon gaan doen. Dat lukte op zich wel, maar de eerste laptop bleek al snel raar te gaan doen dus werd er een andere voor me opgetuigd. Die begaf het al tijdens het optuigen dus laptop nummer drie kwam tevoorschijn. Dat was op zich een flinke verbetering want niet alleen was dit een nieuwer (en dus sneller) model maar deze deed het ook.

Het enige probleem wat ik nog had dat ik nog niet bij mijn gegevens kon. Omdat ik verhuisd ben van Europa naar het Midden-Oosten moeten mijn gegevens ook worden meeverhuisd, en dat was nog niet helemaal afgerond. Ik zal moeten wachten tot morgen want dan is volgens de afdeling die daarover gaat alles pas klaar.

Veel werk heb ik dus ook vandaag weer niet kunnen doen maar omdat dit de eerste dag was dat mijn Irakese collega’s weer op kantoor waren na hun weekend heb ik met een heleboel mensen kennis gemaakt. Mijn Irakese baas pootte me meteen in een stoel bij zijn bureau en begon een heel gesprek, wat af en toe wat moeizaam verliep vanwege zijn gebrekkige Engels. Af en toe was er een andere Irakese collega nodig om een en ander te vertalen en zo kwamen we toch tot een leuk gesprek. In de loop van de ochtend sleepte hij me ook mee het gebouw rond, overigens samen met mijn collega Sachin want die is ook nog betrekkelijk nieuw hier en kende ook nog niet iedereen. 

Verder was het wachten op het bericht dat onze paspoorten terug zouden zijn met ons uiteindelijk visum en het stempel wat aangeeft dat het bloedonderzoek geen enge ziektes heeft aangetoond.

Dat bericht kwam in de loop van de middag en aan het eind van de middag konden we onze paspoorten afhalen op het administratiekantoor. Het papierwerk gaat dus weliswaar niet allemaal even vlot maar vergeleken met de Filipijnen is het absoluut een verademing!

Dat we nu ons paspoort terug hebben betekent dat ik samen met een paar andere collega’s morgen ga verkassen naar een ander kamp waar ik de rest van de week zal verblijven, en dus heb ik vanavond mijn koffer weer gepakt. Ik ben klaar voor verhuizing nummer drie, na Dubai en het KAZ kamp nu naar het AMBP kamp.

Op de foto nog gauw even een kijkje in de gang van de barak waar mijn appartementje is, de eerste deur rechts.

Gistermiddag is Sachin, mijn back-to-back aangekomen in het KAZ camp na zijn vier weken verlof. Voor degenen die niet weten wat dat is, een back-to-back is de persoon die hetzelfde werk doet als jij in de vier weken dat jij er niet bent. In feite vervul je dus samen een volledige baan van driehonderdvijfenzestig dagen per jaar en het merkwaardigste daarvan is dat je elkaar vrijwel nooit ziet want op de dag dat de een komt vertrekt de ander.

Ik had hem gistermiddag al een mailtje gestuurd om te vragen of en waar we elkaar konden ontmoeten en vanmorgen vroeg kreeg ik als antwoord dat hij op kantoor zou zitten “in het witte gebouw”. Nou zei me dat niks maar aangezien ik al met een paar collega’s had afgesproken had om hoe dan ook naar kantoor te gaan was het geen probleem om het te vinden dacht ik.

Er rijden shuttlebussen tussen het kamp en de fabriek (wij gebruiken de Engelse term “plant”) waar de kantoren zijn. Deze shuttlebussen zijn van exact hetzelfde type als de bus waarmee we van het vliegveld werden opgehaald maar dan de normale versie, dus niet gepantserd.

Toen de bus het kamp verliet was er bij de hoofdingang een merkwaardige ceremonie. Iedereen had bij het instappen zijn badge in een plastic bak naast de chauffeur gegooid, en aangekomen voor de eerste slagboom deed de chauffeur het raampje open en haalde niet alleen zijn eigen badge maar ook alle badges uit de bak langs de scanner naast de slagboom. Vervolgens werd de bak naar achteren doorgegeven en pakte iedereen zijn eigen badge weer terug. Het waarom van dit tafereel is eigenlijk heel simpel: iedereen is verplicht uit te scannen als je het kamp verlaat, en als de chauffeur het doet voor iedereen gaat dat veel sneller dan wanneer iedereen de bus uit gaat om langs die scanner te lopen…

Bij het “witte gebouw” stapte ik met nog een paar collega’s uit en we gingen samen naar binnen. Maar waar mijn collega’s al snel hun plek vonden kon niemand mij vertellen waar Sachin uithing. Sterker nog, de meesten kenden die naam niet. Bleek dat er achter het witte gebouw nog een wit gebouw staat, en jawel, daar moest ik zijn. Gelukkig vond ik Sachin meteen en kon ik ook kennis maken met collega Ali die ik al kende van regelmatig email contact maar die ik nog nooit persoonlijk had ontmoet.

De lange werkdag werd doorgebracht met het doorspitten van het werk wat er de komende maanden allemaal gedaan moet worden en ik kreeg al gelijk een aantal aardige problemen in mijn schoot geworpen om de komende tijd op te lossen. De enige onderbreking was de lunch waarvoor we met de shuttlebus heen en weer reden naar het restaurant in het KAZ kamp. Met uiteraard bij de hoofdingang op zowel de heenweg als de terugweg het ritueel met de badges. Het was overigens bijzonder rustig op kantoor want voor alle Irakese collega’s is het vandaag en morgen weekend.

En laat werd het vandaag ook niet want er zijn aangepaste werktijden vanwege de Ramadan en daarom vertrok de laatste bus niet om kwart voor zeven maar al om tien voor vijf…

Vandaag was het dan eindelijk zover, onze groep van tien nieuwelingen die zich in Dubai had verzameld ging vertrekken naar Irak. Om elf uur vanmorgen verzamelden we in de hal van het Ibis One Central hotel en vertrokken vandaar in groepjes met taxi’s naar de luchthaven. Chobie, Munzir en ik waren de afgelopen dagen al meest met elkaar opgetrokken en vandaag deelden wij drieën dan ook een taxi.

We waren als eersten op de luchthaven waar het opvallend rustig was. Chobie had overbagage en moest dus apart inchecken, Munzir en ik hadden al online ingecheckt en wij hoefden dus alleen nog maar onze koffers af te geven. Even dacht ik nog dat het daar misging want de jongedame achter de balie vroeg na het bekijken van mijn paspoort om mijn visum. En ja, dat had ik nog niet, ik had alleen nog een brief die moest garanderen dat ik meteen bij aankomst in Irak een visum zou krijgen. De jongedame was niet overtuigd, zeker niet meer toen ik zei dat de brief niet het origineel was maar een geprinte kopie. Ze ging navragen bij collega’s en die verzekerden haar dat het in orde was.

Ons toestel vertrok om tien voor twee Dubai tijd en was half leeg dus we hadden allemaal, ondanks dat we dit stuk Economy reisden, ruimte zat. Er zaten trouwens vrijwel geen Arabieren in het toestel, zo te zien waren het vrijwel allemaal werknemers van de Basrah Gas Company of een ander Irakees olie- of gasproject. Bij aankomst om even over half drie (het is in Irak een uur eerder dan in Dubai) was er een aangename verrassing want het vliegveld zag er een stuk beter uit dan we hadden verwacht. Er waren gewoon slurven voor het in- en uitstappen en het was weliswaar niet groot maar redelijk netjes. 

Onze eerste stop was een visumloket waar we op vertoon van ons paspoort en de visumbrief een formulier kregen om in te vullen. Nadat dat was gedaan leverden we alles weer in bij hetzelfde loket en begaven ons naar het tegenover gelegen visumkantoor, een soort grote wachtruimte met loketten. we moesten daar wachten totdat onze namen (of iets wat daarop leek) werden omgeroepen en dan konden we tegen betaling van tweehonderd en twee dollar ons paspoort ophalen met daarin het visum. Dat ging eigenlijk veel vlotter dan we hadden verwacht want na iets meer dan een uur had iedereen zijn paspoort met visum (er was gesproken over mogelijke wachttijden tot drie uur). Mijn naam werd overigens afgeroepen als “Van Den”…

Helemaal goed bleek het overigens nog niet want toen ons ontvangstcomité in de hal onze visa bekeek bleken er nogal wat (ook die van mij) te zijn waarin de naam van Shell niet werd genoemd als sponsor, terwijl dat wel moest. Gelukkig werd dat snel opgelost, een van onze begeleiders ging terug naar het visumkantoor waar het er gewoon even bij werd geschreven.

Het was inmiddels bijna kwart voor vijf toen we klaar voor vertrek waren en wat er vanaf dat moment gebeurde was ronduit bizar, maar ik zal proberen een verslag te doen van onze rit naar het kamp.

Buiten werden we overvallen door de hitte, het was zinderend heet met zo’n tweeënveertig graden. Er stond een rij taxi’s voor ons klaar en we stapten in groepjes van drie allemaal in een Toyota Prado. We reden weg van het stationsgebouw over een kale weg met langszij dorstig ogende palmbomen tot aan de grens van het vliegveld waar onze chauffeurs tussen betonnen versperringen moesten laveren. Even verderop draaiden de taxi’s echter weer om en volgden een hobbelige weg naar een kale vlakte net buiten de grens van het vliegveld waar een paar auto’s en een paar minibusjes klaar stonden.

Op deze plek, de “Dust Bowl” genaamd, stapten we uit de taxi’s, onze namen werden gecheckt en vervolgens kregen we een minibus toegewezen om in te stappen. Deze minibusjes waren van precies hetzelfde model als de busjes waarmee we toentertijd op Sakhalin werden vervoerd maar ze zagen er van binnen heel anders uit. Wat van buiten door het donkere glas niet te zien was waren de hele kleine raampjes, die meer op vierkante patrijspoorten leken. De rest van de wanden was afgeschermd met een kogelvrij materiaal wat (zo hoorden we) bestand zou moeten zijn tegen de 51mm kogels van sluipschutters. En op de stoelen lagen tamelijk zware kogelvrije vesten die we moesten aandoen.

We kregen allemaal een fles heerlijk koud water en we werden gerustgesteld, alles was uit voorzorg en er was eigenlijk nog nooit wat gebeurd. Desondanks kregen we een aantal waarschuwingen zoals wat te doen in geval van een lekke band (uitstappen wanneer dat wordt aangegeven en dan snel de andere bus in). Nadat de zware ijzeren deur was gesloten vertrok ons kleine konvooi van twee minibusjes met voorop een gepantserde Toyota Landcruiser, richting het KAZ Camp.

KAZ staat voor Khor Al Zubair en dat is de plek waar ons kamp zich bevindt. Er zijn nog meer kampen waar personeel verblijft maar KAZ is het dichtst bij de fabriek, vijf minuutjes per bus of een kwartier lopen, maar dat laatste werd ons met de huidige temperaturen ernstig afgeraden.

Onderweg naar het kamp keken we door de kleine en tamelijk vuile raampjes naar het landschap wat aan ons voorbijrende, en ik moet zeggen dat ik nog nooit zoiets heb gezien. Het land is helemaal vlak en het is vrijwel allemaal zand met hier en daar een verdwaalde struik of boom. Huizen waren er maar sporadisch, militair ogende kampen met hoge betonnen muren en stompe, eveneens betonnen wachttorens des te meer. We passeerden verscheidene checkpoints zonder overigens te hoeven stoppen.

Verder zagen we onderweg aan de horizon eigenlijk alleen maar olieraffinaderijen, allemaal herkenbaar door de torens met de branden vlam. Deze torens, die het restgas van de oliewinning verbranden (dat heet op z’n Engels “flaren”) zorgden ervoor dat er overal dikke wolken zwarte rook te zien waren. Af en toe zagen we bij huizen kuddes geiten lopen op veldjes met spaarzaam gelig gras, en we zagen zelfs een paar keer mannen lopen waarbij we ons afvroegen waar ze vandaan kwamen en vooral waar ze naar toe gingen. Want zoals gezegd, behalve heel veel zand was er vrijwel niks.

Gelukkig werden de wegen, die vanaf de “Dustbowl” verschrikkelijk slecht waren (mijn kronen rammelden zowat uit mijn mond), gaandeweg beter maar het was nog steeds een tamelijk lawaaiige rit doordat de bepantsering behoorlijk rammelde. De rit duurde iets meer dan een uur en toen kwamen we aan bij de fabriek en het KAZ Camp. Weer veel slagbomen, barricades en hoge muren, maar eenmaal binnen zag het er gelukkig allemaal wat gemoedelijker uit. Het kamp is niet groot en omvat hoofdzakelijk blokken die eruit zien als barakken en hier en daar containers.

We werden naar het administratiekantoortje gebracht waar we allemaal een sleutel kregen van een appartement in een van de barakken. Onderweg kwam ik zowaar mijn ouwe collega Jet tegen die ik ken van onze tijd op de Filipijnen, wat een hartelijk weerzien was na bijna drie jaar. Meteen nadat we onze sleutels hadden gekregen werden we naar een wat groter gebouw gebracht waar we in een vergaderzaal met hele fraaie stoelen onze eerste briefings kregen, hoofdzakelijk over onze appartementen en de inrichting van het kamp. Onze foto’s werden genomen voor een toegangspas waarna nog een korte wandeling over het kamp volgde, en daarna waren we vrij.

Het was inmiddels al bijna zes uur en dus de hoogste tijd om te gaan eten. We waren erg nieuwsgierig want we hadden goeie verhalen gehoord over het eten in het kamp, en er was geen woord teveel gezegd. En niet alleen het eten was meer dan prima, er staat ook een softijs-machine!

Na het eten regelde Jet voor mij en mijn twee Maleise collega’s een wachtwoord voor de Internetverbinding, waarna ik ook zoek ging naar mijn appartement. Morgen wordt het vroeg op want het ontbijt is tot zeven uur…