De ijspret was in feite gistermiddag al voorbij want rond het middaguur schoot de temperatuur omhoog van even onder nul naar een graad of drie. Het ijs werd in korte tijd onbetrouwbaar al bleven enkele fanaten tot ver in de middag nog schaatsen op het kanaal. In het midden was het ijs nog redelijk goed maar aan de kanten kalfde het door de dooi snel af.

In de loop van de avond ging het regenen en toen was het helemaal snel bekeken. Vanmorgen regende het nog steeds en de sneeuwlaag van gisteren was inmiddels gereduceerd tot een paar plekken sneeuw waar gisteren nog flink opgehoopt had gelegen. Omdat de temperatuur in de nacht toch weer was gezet was het in grote delen van het land een enorme puinhoop door opgevroren wegen en iedereen die niets op de weg te zoeken had werd dan ook dringend aangeraden om thuis te blijven.

Bij ons viel het overigens wel mee, het was alleen nog glad op plekken waar de sneeuw maar gedeeltelijk was gesmolten. Het was wel weer grijs en grauw na de vriesweek waarin we iedere dag een stralend blauwe lucht hadden met zon, dat was na het ophouden van de ijspret nog wel de grootste tegenvaller…

Het onverwachte is dan toch gebeurd, het kanaal achter ons huis ligt dicht en vanmorgen bleek het ijs sterk genoeg om op te schaatsen. Even na negenen zat ik in de woonkamer met een bakkie koffie toen ik buurman Peter en zijn zoons langs zag komen over het ijs. Peter is wel zo’n type die zulke dingen als eerste gaat proberen, en het werd snel opgemerkt want binnen een paar minuten stonden verscheidene buren op schaatsen op het ijs.

Ik keek het nog even aan maar zag al gauw dat het ijs het niet alleen hield maar er ook prachtig bij lag. Ik pakte snel mijn schaatsen en stapte even later zelf ook op het ijs. De ijsvloer was zo vlak als een spiegel, wat nu niet meteen een voordeel is als je meer dan vijftien jaar niet meer op schaatsen hebt gestaan. Het was dan ook kan onwennig om weer op de ijzers te staan en de eerste minuten was het dan ook zoeken naar de balans.

Gaandeweg ging het al wat beter maar echte grote slagen kon ik nog niet maken, wat overigens niet helemaal aan mijzelf lag maar ook aan het feit dat mijn schaatsen niet echt scherp meer waren. Dat merkte ik tijdens het afzetten want dan gleed de schaats weg en het was dus alleen mogelijk om kortere slagen te maken. Lekkere lange slagen en snelheid maken zat er dus nog niet in, dan vereist toch nog wat meer oefening en liefst ook geslepen schaatsen.

Toch was het een ongekend gevoel om na zoveel jaren weer op de schaatsen te kunnen staan, en dan ook nog eens op het Oegstgeester Kanaal. Gezien de steeds hogere gemiddelde temperaturen en het ene warmte-record na het andere in de laatste jaren had ik, en velen met mij denk ik, de hoop opgegeven dat we het kanaal ooit nog eens zodanig dichtgevroren zouden zien dat we erop konden schaatsen. En vandaag was het dan toch zover!

Ik hield het overigens niet erg lang uit want mijn voeten en enkels begonnen al snel pijn te doen vanwege de ongewone houding en schaatsbewegingen, iets wat ook met meer oefening op den duur zal verdwijnen. Maar ik kon nog iemand blij maken met mijn schaatsen want Martin stuurde vanmorgen al vroeg een berichtje met de vraag of hij mijn schaatsen vandaag kon lenen als ik ze zelf niet gebruikte.

Nadat ik het na mijn eerste rondjes op het kanaal voor gezien hield kwam hij mijn schaatsen ophalen. Hij ging schaatsen de vijver aan het begin van de Bankijkerweg want dan kon hij Gijsje meenemen met de slee. Het was voor Gijsje de eerste kennismaking met ijs en op de slee genoot ze net als heel veel anderen van de eerste ijspret van het jaar, al kreeg ze het toch al wel snel koud.

Het lijkt er overigens op dat de ijspret van korte duur zal zijn. De weersverwachting gaf eerder deze week al aan dat er na het weekend weer hogere temperaturen zitten aan te komen en dat wordt dus dooi. Vanmorgen was de verwachting zelfs al dat de dooi morgen rond het middaguur al zal invallen, en als het tegenzit is morgenochtend dus de laatste mogelijkheid om nog het ijs op te gaan…

Het blijft onverminderd koud en toen ik vanmorgen uit mijn raam keek zag ik dan ook dat het inderdaad zover was gekomen, het kanaal ligt dicht! We waren nog even bang dat het ijs als het er zou komen niet zo best zou zijn omdat er door de stevige wind toch wel wat golfjes aan de oppervlakte waren maar het ziet eruit alsof het volkomen vlak is. Uiteraard is het ijs nog veel te dun om op te schaatsen maar de verwachtingen zijn nu erg hoog gespannen omdat het de komende dagen streng zal blijven vriezen.

Ik heb in ieder geval mijn schaatsen alvast uit de kast gehaald en de ijzers geïnspecteerd. Die zitten vol bramen en mogen eigenlijk ook wel weer eens geslepen worden maar met name dat laatste is geen kans op want heel Nederland is bevangen door de schaatskoorts en alle schaatsenslijpers komen om in het werk. Die bramen kan ik gelukkig wel wat aan doen en daarvoor heb ik gisteren een braadsteentje besteld waarde ik de bramen in ieder geval weg kan slijpen.

En dan is het afwachten. Houdt het vriesweer aan en kunnen we de komende dagen het ijs op?

Hoewel het na zondag nauwelijks meer heeft gesneeuwd is het in Nederland op dit moment volop winter. Het is bitter koud, zoals voorspeld komen de temperaturen overdag onder nul en ’s nachts vriest het dat het kraakt met temperaturen van onder de -10. In sommige delen van het land komen de temperaturen ’s nachts zelfs in de buurt van de -20, en dat betekent automatisch dat iedereen de adem inhoudt. Want zou het kunnen dat de vorst zolang aan zal houden dat er een mogelijkheid is voor de Tocht der Tochten, de Elfstedentocht?

Het nieuws staat er bol van en iedereen is zelfs even de Corona-situatie vergeten. De overheid overigens niet, die probeert krampachtig het enthousiasme in te perken omdat ze vrezen voor eenopleving van het virus als het evenement doorgaat. Ze weten donders goed dat als dat het geval is dat iedereen alle regels aan zijn laars gaat lappen en massaal richting Friesland zal trekken.

Wij houden hoofdzakelijk de adem in voor de mogelijkheid om te schaatsen op het kanaal, en die mogelijkheid wordt iedere dag een beetje realistischer. Gisteren viel het me op, vanachter mijn bureau op de tweede verdieping van ons huis met een prachtig uitzicht op het kanaal, dat de zandboot niet langs was gevaren. Normaal gesproken vaart de zandboot zeker drie keer per dag heen en weer en dan hadden we de ijspret op voorhand al kunnen vergeten.

Maar vaart de zandboot een paar dagen niet dan kon wel eens uit gaan komen waar ik al sinds we hier wonen iedere winter op zit te hopen, dat ik vanuit mijn tuin zo het ijs op kan stappen. Het is in ieder geval iets wat ik nooit meer had verwacht, maar ik houd het toch vanuit mijn raam in de gaten. het ligt nog op geen stukken na dicht maar er begint hier en daar al wat ijsvorming af te tekenen:

Een paar dagen geleden was er opeens een verandering in de weersvoorspellingen. De verwachting was dat vanwege het draaien van de wind naar het oosten er een totale weersverandering zou gaan plaatsvinden en er werd zelfs al gesproken van sneeuw en mogelijk zelfs een vorstperiode. Maar omdat weersvoorspellingen in Nederland doorgaans niet zo heel erg betrouwbaar zijn hadden we zoiets van laten we het eerst maar eens zien.

En deze keer was de voorspelling uitgekomen. De gisteren voorspelde sneeuwstorm begon inderdaad vannacht en duurde nog vrijwel de hele dag. De sneeuw bestond weliswaar niet uit dikke vlokken maar fijne poedersneeuw maar desondanks vormde zich gedurende de dag een behoorlijk pak sneeuw met overla door de wind opgeworpen sneeuwhopen. We wisten niet wat we zagen, en hoewel er voor de komende dagen minder sneeuwval is voorspeld wordt er al wel gesproken over strenge vorst. De verwachting is zelfs dat de temperaturen zeker de komende week zelfs overdag dik onder het vriespunt zullen blijven en ’s nachts zullen zakken naar ver onder de -10 graden.

Heel voorzichtig wordt er al gesproken over schaatsen op buitenijs. Misschien zelfs wel op het kanaal?