Met een kwartiertje vertraging vertrekt om kwart over zes ons vliegtuig. Eindelijk gaat het nu dan toch gebeuren, tien maanden na “Yolanda”, hoe zullen we alles aantreffen? Vliegend boven Tacloban is het al schrikken, zoveel beschadigde gebouwen zijn vanuit de lucht al te zien, hoe zal het dan op de grond zijn?

Aangekomen worden we opgehaald door een busje van de Pasar Foundation, met wie ALIG heeft samengewerkt aan het hulpproject. Tijdens de vier uur durende autorit naar de school in het dorpje Isabel beginnen we ons te realiseren hoe erg het in werkelijkheid is. We hebben allemaal de beelden gezien maar als je langs al die beschadigde en vaak totaal vernielde gebouwen, huizen, bruggen en wegen rijdt begint de grootte van de ramp pas echt duidelijk te worden.

Rond tien uur komen we aan in het stadje Ormoc en na een ontbijt bezoeken we ons eerste project, het “Caddy dorp”, een groep hutjes van hout en golfplaten. De mensen die hier wonen zijn in het weekend caddy, en zolang ze dat doen mogen ze een huisje bouwen en bewonen op de grond net buiten de golfbaan. Voor degenen die niet weten wat een caddy is, dat is een hulpje voor een golfer wat onder andere diens spullen draagt. Met een hele dag caddy zijn verdienen ze net iets meer dan een euro, wat uiteraard niet genoeg is om van te leven. Als bijbaan hebben de meeste een scooter taxi die zorgt voor een beetje extra inkomsten.

Na de storm was er van de caddy huizen niet veel meer over. De Pasar foundation (daarover vertel ik later meer) heeft met hulp van het opgehaalde geld voor ieder gezin golfplaten en spijkers gekocht zodat ze in elk geval weer een dak boven een hoofd hebben. Ook werden er een soort bamboe matten geleverd die als muren konden dienen. Verder is er gezorgd voor eerste levensbehoeften zoals water en rijst. In samenwerking met Oxfam Novib zijn er zaden en plantjes geleverd zodat de mensen hun moestuin weer konden opbouwen; zo kunnen ze voor een deel weer voor een eigen eten zorgen.

Na de lunch rijden we dan eindelijk naar de Mahayag Elementary School in het dorpje Isabel, voor mij eigenlijk het belangrijkste onderdeel van ons bezoek want het herstel van die school is voor het grootste gedeelte betaald met het geld van de diaconie van de Gereformeerde Kerk in Rijnsburg, de gulle gevers uit Rijnsburg en Katwijk en de kijkers van TV West.

Als we uit de auto stappen wacht ons een grote verrassing. Alle kinderen van de school staan buiten in de regen opgesteld langs het pad naar boven en voor de school om ons welkom te heten, en voor de school hangt een groot spandoek met onze namen er op om ons te bedanken.
De school zelf ziet er fantastisch uit, alles is hersteld en fris geverfd, nieuwe boeken, nieuwe meubeltjes voor de leerlingen, het is perfect. De dankbaarheid van de leraren en leerlingen is gewoon overweldigend, we krijgen cadeautjes in de vorm van zelfgemaakte schelpenkettingen en kaarten met dankbetuigingen. We zijn er met zijn vijven stil van en we pinken allemaal een paar tranen weg. We krijgen een rondleiding door alle lokalen en we moeten met zowat iedereen op de foto. Als extra cadeau hebben we op indicatie van de onderwijzers regenponcho’s meegenomen voor de kinderen.

We nemen afscheid van de kinderen, ik ben zelden zo onder de indruk geweest als deze middag. Een gedicht dat een van de kinderen voorlas eindigde met de zin, “We hebben niet alleen onze school terug maar ook weer onze toekomst”.

Dit alles is gelukt dankzij het geld van de donaties uit Nederland. Mijn naam stond hier vandaag op het spandoek voor de school maar hier zouden eigenlijk de namen van al die alle gulle gevers moeten staan die dit mogelijk hebben gemaakt. Het is geweldig om te zien dat het geld goed terecht is gekomen want je hoort zo vaak andere berichten. De Pasar Foundation heeft ons alle rekeningen en overzichten laten zien zodat we zelf hebben kunnen controleren dat er geen euro verspild is.

Het derde project wat we bezoeken noemen we HK dorp. Dit is een sloppenwijk vlak langs het water, houten huizen op palen met meestal niet meer dan een stuk plastic als dak. Je kunt je voorstellen dat er na de storm niet veel meer over van het dorp over was.

De Pasar foundation heeft onderhandeld met de gemeente over het stuk land waar het dorp staat en ze zijn overeen gekomen dat als de Foundation ervoor zorgt dat het land droog wordt gemaakt en helpt met de herbouw, dat de mensen dan gratis op het land mogen wonen. De Foundation is begonnen om een restafval product van de Pasar fabriek, wat veilig is voor de gezondheid en niet schadelijk voor het milieu, te storten op de grond waar het dorp staat. Het spul ziet er uit als een soort zwart zand en het zorgt voor een stevige en vooral water absorberende onderlaag.

Daarna heeft de Foundation een machine gehuurd waarmee met de hand stenen worden maakt. Zand en cement zijn aangeschaft en er zijn vier huizen gebouwd als voorbeeld. Daarna is met de mensen een afspraak gemaakt, ze maken zelf de stenen en degene die duizend stenen heeft gemaakt krijgt het volgende huis dat afkomt. Dit principe werkt perfect, iedereen helpt elkaar en er worden zo`n achthonderd stenen per dag gemaakt. Twee ingenieurs van Pasar helpen bij het bouwen zodat de huizen ook recht staan en de constructie solide is.

De huizen zijn ongeveer dertig vierkante meter groot en voor deze mensen, gezinnen met vier of vijf kinderen, is het een villa. Je ziet aan alles dat ze er dolblij mee zijn, ze schilderen de huizen in vrolijk kleuren, maken tuintjes en ze willen dat je binnen komt kijken naar hun huis. Ongelooflijk en hartverwarmend! Het doel is om aan het eind van dit jaar tweehonderd huizen klaar te hebben, en het aantal staat sinds januari al op honderdtwaalf dus er is goede hoop dat het lukt. De totale kosten van het bouwen van zo`n huis zijn overigens tweeduizend dollar.

Na het HK dorp brengen we nog een kort bezoek aan het de fabriek van Pasar, een van oorsprong Zwitsers concern wat de Foundation heeft opgericht die ons bij onze hulpprojecten op Leyte helpt. De mensen van de Foundation hebben ons overal rondgeleid en alles laten zien, en ze hebben speciaal voor bezoekers zelfs een prachtig “guest house” waar we mogen overnachten dus we hoeven niet naar een hotel. We krijgen ter afsluiting van de dag nog een diner bij een van de directeuren waarna we moe en nog steeds vol van alle opgedane indrukken naar bed gaan.